در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع از گازهای مبرد برای خنک کردن محیط استفاده می‌شود. دو نوع گاز مبرد رایج که در این سیستم‌ها به کار می‌روند، آمونیاک و فریون هستند. در این مقاله به بررسی این دو نوع گاز مبرد، مزایا و معایب آنها و تفاوت‌هایشان می‌پردازیم.
گاز آمونیاک
آمونیاک (NH3) یک گاز بی‌رنگ با بوی تند و زننده است. این گاز به طور طبیعی در هوا وجود دارد و همچنین در تولید کود شیمیایی و مواد شوینده مورد استفاده قرار می‌گیرد. آمونیاک به عنوان یک مبرد بسیار کارآمد شناخته شده است و ضریب عملکرد بالایی دارد. به این معنی که برای خنک کردن مقدار مشخصی از گرما، به آمونیاک کمتری نسبت به سایر مبردها مانند فریون نیاز است.
مزایای گاز آمونیاک:
- کارایی بالا: آمونیاک ضریب عملکرد بالایی دارد و به همین دلیل یک مبرد بسیار کارآمد است.
- قیمت پایین: آمونیاک در مقایسه با سایر مبردها مانند فریون، قیمت پایین‌تری دارد.
- در دسترس بودن: آمونیاک به طور طبیعی در هوا وجود دارد و به همین دلیل به راحتی قابل دسترس است.
- سازگاری با محیط زیست: آمونیاک به لایه ازن آسیب نمی‌رساند و اثر گلخانه‌ای آن در مقایسه با سایر مبردها مانند فریون، بسیار کمتر است.
معایب گاز آمونیاک:
- سمیت: آمونیاک یک گاز سمی است و تنفس آن می‌تواند خطرناک باشد.
- بوی تند: آمونیاک بوی تند و زننده‌ای دارد که می‌تواند ناخوشایند باشد.
- خورندگی: آمونیاک می‌تواند برخی از فلزات را خورده کند.
گاز فریون
فریون نامی عمومی برای گروهی از مبردهای کلروفلوروکربن (CFC) و هیدروکلروفلوروکربن (HCFC) است. این مبردها در اواسط قرن بیستم به عنوان جایگزینی برای گازهای مبرد سمی مانند آمونیاک و متیل کلرید به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گرفتند. فریون‌ها به دلیل پایداری شیمیایی بالا، راندمان بالا و عدم اشتعال، انتخاب مناسبی برای سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع به نظر می‌رسیدند.
مزایای گاز فریون:
- پایداری شیمیایی بالا: فریون‌ها از نظر شیمیایی بسیار پایدار هستند و به همین دلیل در برابر تجزیه و خوردگی مقاوم هستند.
- راندمان بالا: فریون‌ها راندمان بالایی دارند و به همین دلیل برای خنک کردن مقدار مشخصی از گرما، به فریون کمتری نسبت به سایر مبردها مانند آمونیاک نیاز است.
- عدم اشتعال: فریون‌ها غیرقابل اشتعال هستند و به همین دلیل خطرات ایمنی کمتری دارند.
معایب گاز فریون:
- آسیب به لایه ازن: فریون‌ها حاوی کلر هستند که می‌تواند به لایه ازن آسیب برساند.
- اثر گلخانه‌ای: فریون‌ها اثر گلخانه‌ای دارند و به گرم شدن کره زمین کمک می‌کنند.
- سمیت: برخی از فریون‌ها سمی هستند و تنفس آنها می‌تواند خطرناک باشد.
مقایسه مبردهای فریونی و آمونیاکی
| ویژگی | مبردهای فریونی | آمونیاک |
| کارایی | بالا | بسیار بالا |
| قیمت | بالا | پایین |
| در دسترس بودن | متوسط | بالا |
| سازگاری با محیط زیست | کم | بالا |
| سمیت | برخی سمی هستند | سمی |
| بوی | بدون بو | تند و زننده |
| خورندگی | برخی خورنده هستند | خورنده |
گاز آمونیاک و فریون چیست؛ چه تفاوتی باهم دارند؟
فریون‌ها به دلیل پایداری شیمیایی بالا، راندمان بالا و عدم اشتعال، در گذشته به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گرفتند. با این حال، به دلیل آسیب به لایه ازون و اثر گلخانه‌ای، استفاده از آنها در بسیاری از کشورها ممنوع شده است.
- جایگزین‌های فریون
امروزه از مبردهای جایگزین فریون مانند هیدروفلوروکربن‌ها (HFC) و هیدروکربن‌ها (HC) در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع استفاده می‌شود. این مبردها به لایه ازون آسیب نمی‌رسانند و اثر گلخانه‌ای آنها در مقایسه با فریون، کمتر است.
- انتخاب مبرد مناسب
انتخاب مبرد مناسب برای سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع به عوامل مختلفی مانند کارایی، قیمت، در دسترس بودن، سازگاری با محیط زیست، سمیت، بو و خورندگی بستگی دارد. در هنگام انتخاب مبرد، باید تمام این عوامل را به دقت در نظر بگیرید. برای مشاوره با ما تماس بگیرید.
پرسش و پاسخ متداول در مورد گاز آمونیاک و فریون
- گاز آمونیاک چیست؟
آمونیاک (NH3) یک گاز بی‌رنگ با بوی تند و زننده است که به طور طبیعی در هوا وجود دارد و در تولید کود شیمیایی و مواد شوینده نیز استفاده می‌شود. از آمونیاک به عنوان یک مبرد بسیار کارآمد در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع استفاده می‌شود.
- گاز فریون چیست؟
فریون نامی عمومی برای گروهی از مبردهای کلروفلوروکربن (CFC) و هیدروکلروفلوروکربن (HCFC) است. این مبردها به دلیل پایداری شیمیایی بالا، راندمان بالا و عدم اشتعال، در گذشته به طور گسترده در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع استفاده می‌شدند. با این حال، به دلیل آسیب به لایه ازون و اثر گلخانه‌ای، استفاده از آنها در بسیاری از کشورها ممنوع شده است.
- جایگزین‌های فریون کدامند؟
امروزه از مبردهای جایگزین فریون مانند هیدروفلوروکربن‌ها (HFC) و هیدروکربن‌ها (HC) در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع استفاده می‌شود. این مبردها به لایه ازون آسیب نمی‌رسانند و اثر گلخانه‌ای آنها در مقایسه با فریون، کمتر است.
- چگونه مبرد مناسب را انتخاب کنیم؟
انتخاب مبرد مناسب برای سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع به عوامل مختلفی مانند کارایی، قیمت، در دسترس بودن، سازگاری با محیط زیست، سمیت، بو و خورندگی بستگی دارد. در هنگام انتخاب مبرد، باید تمام این عوامل را به دقت در نظر بگیرید.
